ทวีปแอฟริกา เป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นอันดับ 2 ของโลกรองจากทวีปเอเชีย ทั้งในแง่ของพื้นที่และจำนวนประชากร ด้วยพื้นที่ประมาณ 30.2 ล้านตารางกิโลเมตร (11.7 ล้านตารางไมล์) รวมทั้งเกาะต่าง ๆ ที่อยู่ข้างเคียง ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ประมาณร้อยละ 6 ของพื้นผิวโลกทั้งหมด และนับเป็นพื้นที่ประมาณร้อยละ 20.4 ของพื้นดินทั้งหมด[1] ประชากรมากกว่า 1,000 ล้านคน (พ.ศ. 2552) ในดินแดน 61 ดินแดน นับเป็นร้อยละ 14.72 ของประชากรโลก
ทวีปแอฟริกาถูกล้อมรอบด้วยทะเลเมดิเตอร์เรเนียนทางตอนเหนือ คลองสุเอซและทะเลแดง บริเวณคาบสมุทรไซนายทางตะวันออกเฉียงเหนือ มหาสมุทรอินเดียทางตะวันออกเฉียงใต้ และมหาสมุทรแอตแลนติกทางตะวันตก ประกอบด้วย 54 รัฐ รวมทั้งมาดากัสการ์ หมู่เกาะต่าง ๆ และสาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาห์ราวี ซึ่งเป็นสมาชิกของสหภาพแอฟริกา แต่ยังคงถูกโต้แย้งเรื่องสถานภาพความเป็นอธิปไตยโดยโมร็อกโก
เนื้อหา[ซ่อน] |
[แก้]ลักษณะภูมิประเทศ
จุดเด่นของทวีปแอฟริกาคือ มีที่ราบสูงถึง 2 ใน 3 ของทวีป โดยเฉพาะทางภาคตะวันออกของทวีป เป็นที่ราบสูงโดยเฉลี่ยประมาณ 1,500 - 2,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล มีแนวภูเขาไฟที่ดับแล้ว มีแนวทะเลสาบขนาดใหญ่ แล้วจะลาดต่ำไปทางตะวันตก มีเกาะมาดากัสการ์ ซึ่งอยู่ทางตอนใต้ของทวีป
- เทือกเขา แบ่งออกเป็น 2 แนว
- เขตภูเขาทางภาคเหนือ เป็นเขตเทือกเขาเกิดใหม่อายุราวพอ ๆ กับเทือกเขาแอลป์ในทวีปยุโรป เรียกว่า เทือกเขาแอตลาส ขนานไปกับชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ในเขตพื้นที่ประเทศโมร็อกโก แอลจีเรีย และตูนิเซีย
- เขตภูเขาทางภาคใต้ ได้แก่ เทือกเขาดราเคนสเบิร์ก ในประเทศแอฟริกาใต้และเลโซโท
- ทะเลทราย แบ่งเป็น 2 เขตคือ
- ทะเลทรายตอนเหนือ ได้แก่ ทะเลทรายซาฮารา (ซึ่งเป็นทะเลทรายที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก) และทะเลทรายลิเบีย บริเวณนี้จะเกิดลมร้อนในทะเลทรายซาฮารา เรียกว่า ซิร็อกโก'
- เขตทะเลทรายตอนใต้ ได้แก่ ทะเลทรายนามิบและทะเลทรายคาลาฮารี
- แม่น้ำ
- แม่น้ำไนล์ เป็นแม่น้ำสายที่ยาวเป็นอันดับ 2 รองจากแม่น้ำอะเมซอน ต้นน้ำคือทะเลสาบวิกตอเรีย ไหลลงทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
- แม่น้ำคองโก เป็นแม่น้ำเขตศูนย์สูตร ไหลลงมหาสมุทรแอตแลนติก
- แม่น้ำไนเจอร์ อยู่ในส่วนแอฟริกาตะวันตก ต้นน้ำอยู่ที่ประเทศเซียร์ราเลโอน ไหลลงสู่อ่าวกินี
- แม่น้ำแซมเบซี อยู่ทางด้านตะวันออกของทวีปมีแอ่งน้ำตก น้ำค่อนข้างไหลเชี่ยว ไหลลงมหาสมุทรอินเดีย ที่ประเทศโมซัมบิก
[แก้]กระแสน้ำในมหาสมุทร
- กระแสน้ำเย็นคะเนรี
- กระแสน้ำอุ่นกินี
- กระแสน้ำเย็นเบงเกลา
- กระแสน้ำอุ่นโมซัมบิก
[แก้]ภูมิอากาศ
ส่วนใหญ่จะมีทะเลทราย อากาศแห้งแล้ง ส่งผลต่อความเป็นอยู่ของประชากรในทวีป ส่วนมากจะอยู่ทางตอนเหนือสุดและใต้สุดของทวีป ซึ่งมีอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน มีภูมิอากาศแบบทุ่งหญ้าสะวันนา อยู่บริเวณตอนเหนือและใต้แนวศูนย์สูตร
[แก้]การสำรวจ
- ดูบทความหลักที่ การสำรวจทวีปแอฟริกา
ยุโรปชาติแรกที่สำรวจแอฟริกาคือโปรตุเกส และหลังจากนั้นก็ถูกสำรวจโดย อังกฤษ ฝรั่งเศส และ ดัตช์ เป็นต้น นักสำรวจที่ยิ่งใหญ่ของแอฟริกามีหลายท่านด้วยกัน นักสำรวจที่รู้จักกันดีคือ ดร. เดวิด ลิฟวิงสโตน
[แก้]เศรษฐกิจ
แม้ว่าจะมีทรัพยากรธรรมชาติมากมาย แต่แอฟริกากลับเป็นทวีปที่ยากจนและด้อยพัฒนา ซึ่งมีสาเหตุหลายประการ เช่นการระบาดของโรคร้ายแรง (ได้แก่เชื้อเอชไอวี โรคเอดส์ และมาลาเรีย) รัฐบาลคอร์รัปชันและละเมิดสิทธิมนุษยชน การที่รัฐบาลขาดการวางแผน ระดับการรู้หนังสือที่ต่ำ การขาดแคลนเงินทุนต่างชาติ และความขัดแย้งระหว่างชนชาติที่เกิดขึ้นตั้งแต่ในรูปของกองโจรไปจนถึงการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์[2] จากรายงานการพัฒนามนุษย์ของสหประชาชาติในปี ค.ศ. 2003 ประเทศที่อยู่อันดับต่ำสุด 25 ประเทศ (อันดับ 151 ถึง 175) ล้วนเป็นประเทศในทวีปแอฟริกา[3]
[แก้]ข้อมูลเศรษฐกิจ
- ตารางแสดงประเทศที่มีขนาดเศรษฐกิจหรือจีดีพีมากที่สุดในทวีปแอฟริกา 10 อันดับแรก 1
- ดูเพิ่มที่ รายชื่อประเทศตามค่าจีดีพี
อันดับ (แอฟริกา) | ประเทศ | ค่าจีดีพี (ล้าน$) ปี 2009 | อันดับ (โลก) |
---|---|---|---|
แอฟริกาใต้ | |||
อียิปต์ | |||
ไนจีเรีย | |||
แอลจีเรีย | |||
โมร็อกโก | |||
แองโกลา | |||
ลิเบีย | |||
ซูดาน | |||
ตูนิเซีย | |||
เคนยา |
- 1 ข้อมูลโดย IMF
- ตารางแสดงประเทศในทวีปแอฟริกาที่มีจีดีพีต่อหัวมากที่สุด 10 อันดับแรก 2
- ดูเพิ่มที่ รายชื่อประเทศตามค่าจีดีพีต่อหัว
อันดับ (แอฟริกา) | ประเทศ | ค่าจีดีพีต่อหัว ($) ปี 2009 | อันดับ (โลก) |
---|---|---|---|
อิเควทอเรียลกินี | |||
ลิเบีย | |||
หมู่เกาะเซเชลส์ | |||
กาบอง | |||
มอริเชียส | |||
บอตสวานา | |||
คอสตาริกา | |||
แอฟริกาใต้ | |||
นามิเบีย | |||
แอลจีเรีย |
- 2 ข้อมูลโดย IMF
[แก้]ประชากร
[แก้]จำนวนประชากร
ทวีปแอฟริกามีประชากรมากเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากทวีปเอเชีย ประเทศที่มีประชากรมากที่สุดคือประเทศไนจีเรีย รองลงมาคือ ประเทศอียิปต์ ซึ่งมีอัตราการเพิ่มของประชากรสูง ความหนาแน่นของประชากรเฉลี่ย 33 คนต่อ 1 ตารางกิโลเมตร(2552)
[แก้]เชื้อสายของประชากร
- นิกรอยด์ หรือเรียกว่า แอฟริกันนิโกร เป็นชนกลุ่มใหญ่สุดของทวีป โดยแบ่งออกเป็นกลุ่มย่อยๆ
- บันตู อยู่ในแถบแอฟริกาตะวันออก กลาง และใต้ เช่น เผ่าคิคูยู วาตูซี มาไซ
- ซูดานนิโกร อยู่ในแถบแอฟริกาตะวันตกและทะเลทรายสะฮารา
- ปิกมี บริเวณลุ่มแม่น้ำคองโก
- บุชแมนและฮอตเทนทอต บริเวณทะเลทรายคาลาฮารี
- คอเคซอยด์ มาจากคาบสมุทรอาหรับ อยู่ในแถบอียิปต์และซูดาน และ จากชาวยุโรป บริเวณแหลมกู๊ดโฮป และตอนเหนือของทวีป
[แก้]ขนาดพื้นที่
ทวีปแอฟริกามีพื้นที่ประมาณ 30,400,000 ตารางกิโลเมตร ประเทศที่มีขนาดพื้นที่ใหญ่ที่สุด คือ ซูดาน (2,505,810 ตารางกิโลเมตร) รองลงมาคือแอลจีเรีย (2,381,740 ตารางกิโลเมตร) และสาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโกหรือซาอีร์เดิม (2,345,410 ตารางกิโลเมตร) ตามลำดับ
ในแง่ภูมิภาค ภูมิภาคที่มีขนาดพื้นที่มากที่สุด คือ แอฟริกาเหนือ (8,533,021 ตารางกิโลเมตร) ส่วนภูมิภาคที่มีขนาดพื้นที่น้อยที่สุด คือ แอฟริกาใต้ (3,083,998 ตารางกิโลเมตร)
[แก้]ประวัติศาสตร์
การแบ่งภูมิภาคของทวีปแอฟริกา
[แก้]การแบ่งภูมิภาค
ทวีปแอฟริกาสามารถแบ่งได้ 5 ภูมิภาคใหญ่ ๆ ดังนี้
ภูมิภาค | ลำดับ | ประเทศ | พื้นที่ (ตร.กม | ประชากร (2552) | ความหนาแน่น |
---|---|---|---|---|---|
ซูดาน | 2,505,810 | 41,087,825 | 16.4 | ||
ตูนิเซีย | 163,610 | 10,486,339 | 64.1 | ||
โมร็อกโก | 446,550 | 34,859,364 | 78.0 | ||
ลิเบีย | 1,759,540 | 6,310,434 | 3.6 | ||
อียิปต์ | 1,001,450 | 83,082,869 | 82.9 | ||
แอลจีเรีย | 2,381,740 | 34,178,188 | 14.3 | ||
เวสเทิร์นสะฮารา | 266,000 | 405,210 | 1.5 | ||
หมู่เกาะคะเนรี (สเปน) | 7,492 | 1,694,477(2544) | 226.2 | ||
เซวตา (สเปน) | 20 | 71,505(2544) | 3,575.2 | ||
มาเดรา (โปรตุเกส) | 797 | 245,000(2544) | 307.4 | ||
เมลียา (สเปน) | 12 | 66,411(2544) | 5,534.2 | ||
8,533,021 | 212,487,622 | 24.9 | |||
กาบอง | 267,667 | 1,514,993 | 5.6 | ||
แคเมอรูน | 475,440 | 18,879,301 | 39.7 | ||
ชาด | 1,284,000 | 10,329,208 | 8.0 | ||
เซาตูเมและปรินซิปี | 1,001 | 212,679 | 212.4 | ||
สาธารณรัฐคองโก | 342,000 | 4,012,809 | 11.7 | ||
สาธารณรัฐประชาธิปไตยคองโก (ซาอีร์เดิม) | 2,345,410 | 68,692,542 | 29.2 | ||
ประเทศแอฟริกากลาง | 622,984 | 4,511,488 | 7.2 | ||
อิเควทอเรียลกินี | 28,051 | 633,441 | 22.6 | ||
แองโกลา | 1,246,700 | 12,799,293 | 10.3 | ||
6,613,253 | 121,585,754 | 18.39 | |||
นามิเบีย | 825,418 | 2,108,665 | 2.6 | ||
บอตสวานา | 600,370 | 1,990,876 | 3.3 | ||
เลโซโท | 30,355 | 2,130,819 | 70.2 | ||
สวาซิแลนด์ | 17,363 | 1,123,913 | 64.7 | ||
แอฟริกาใต้ | 1,219,912 | 49,052,489 | 40.2 | ||
ซิมบับเว | 390,580 | 11,392,629 | 29.1 | ||
3,083,998 | 67,799,391 | 21.98 | |||
บุรุนดี | 27,830 | 8,988,091 | 322.9 | ||
คอโมโรส | 2,170 | 752,438 | 346.7 | ||
จิบูตี | 23,000 | 516,055 | 22.4 | ||
เอริเทรีย | 121,320 | 5,647,168 | 46.5 | ||
เอธิโอเปีย | 1,127,127 | 85,237,338 | 75.6 | ||
เคนยา | 582,650 | 39,002,772 | 66.0 | ||
มาดากัสการ์ | 587,040 | 20,653,556 | 35.1 | ||
มาลาวี | 118,480 | 14,268,711 | 120.4 | ||
มอริเชียส | 2,040 | 1,284,264 | 629.5 | ||
โมซัมบิก | 801,590 | 21,669,278 | 27.0 | ||
รวันดา | 26,338 | 10,473,282 | 397.6 | ||
เซเชลส์ | 455 | 87,476 | 192.2 | ||
โซมาเลีย | 637,657 | 9,832,017 | 15.4 | ||
แทนซาเนีย | 945,087 | 41,048,532 | 43.3 | ||
ยูกันดา | 236,040 | 32,369,558 | 137.1 | ||
แซมเบีย | 752,614 | 11,862,740 | 15.7 | ||
มายอต (ฝรั่งเศส) | 374 | 223,765 | 489.7 | ||
เรอูนียง (ฝรั่งเศส) | 2,512 | 743,981(2545) | 296.2 | ||
5,994,324 | 311,357,022 | 51.9 | |||
เบนิน | 112,620 | 8,791,832 | 78.0 | ||
บูร์กินาฟาโซ | 274,200 | 15,746,232 | 57.4 | ||
เคปเวิร์ด | 4,033 | 429,474 | 107.3 | ||
โกตดิวัวร์ | 322,460 | 20,617,068 | 63.9 | ||
แกมเบีย | 11,300 | 1,782,893 | 175.7 | ||
กานา | 239,460 | 23,832,495 | 99.5 | ||
กินี | 245,857 | 10,057,975 | 40.9 | ||
กินี-บิสเซา | 36,120 | 1,533,964 | 42.5 | ||
ไลบีเรีย | 111,370 | 3,441,790 | 30.9 | ||
มาลี | 1,240,000 | 12,666,987 | 10.2 | ||
มอริเตเนีย | 1,030,700 | 3,129,486 | 3.0 | ||
ไนเจอร์ | 1,267,000 | 15,306,252 | 12.1 | ||
ไนจีเรีย | 923,768 | 149,229,090 | 161.5 | ||
เซเนกัล | 196,190 | 13,711,597 | 69.9 | ||
เซียร์ราลีโอน | 71,740 | 6,440,053 | 89.9 | ||
โตโก | 56,785 | 6,019,877 | 106 | ||
เซนต์เฮเลนา (สหราชอาณาจักร) | 410 | 7,637 | 14.4 | ||
6,144,013 | 296,186,492 | 48.2 | |||
30,368,609 | 1,001,320,281 | 33.0 |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น